Στη Βραζιλία, νομοθέτες επιχειρούν να εισάγουν την επιδίωξη της ευτυχίας στο Σύνταγμα ως αναφαίρετο δικαίωμα των πολιτών. Ως απώτερος στόχος αυτής της κίνησης προβάλλεται η αντιμετώπιση της τεράστιας οικονομικής και κοινωνικής ανισότητας στη χώρα.
Η σχετική πρόταση αναμένεται να γίνει σύντομα δεκτή από την Ομοσπονδιακή Γερουσία και στη συνέχεια να περάσει από Βουλή των Αντιπροσώπων.“Στη Βραζιλία είχαμε οικονομική ανάπτυξη χωρίς την κοινωνική ανάπτυξη που ελπίζαμε”, δηλώνει στο NBC ο Μάουρο Μότοριν, διευθυντής του “Happier Movement”, μιας μη κυβερνητικής οργάνωσης που υποστηρίζει τη συνταγματική αλλαγή. “Με τη συνταγματική τροπολογία θέλουμε να προκαλέσουμε συζήτηση, να αναζητήσουμε έγκριση για τη δημιουργία συνθηκών στις οποίες να γίνονται σεβαστά τα κοινωνικά δικαιώματα”.
Παρόμοιες συνταγματικές τροποποιήσεις υπέρ της ευτυχίας έχουν υιοθετηθεί και από άλλες κυβερνήσεις. Η Ιαπωνία και η Νότιος Κορέα έχουν ήδη συμπεριλάβει το δικαίωμα της ευτυχίας στα Συντάγματά τους. Νωρίτερα αυτό το μήνα η βρετανική κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι σχεδιάζει ένα πρόγραμμα 3 εκατ. δολαρίων για τη μέτρηση της ευημερίας των κατοίκων της. Ήδη από τη δεκαετία του ‘70 το Μπουτάν είχε την ιδέα ενός “δείκτη ευτυχίας”, ενώ η υπεράσπιση της “ζωής, της ελευθερίας και η αναζήτηση της ευτυχίας” αναφέρεται συχνά στην αμερικανική Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας.
Το βραζιλιάνικο σχέδιο προβλέπει τη εισαγωγή της φράσης “επιδίωξη της ευτυχίας” στο Άρθρο 6 του Συντάγματος, το οποίο αναφέρει ότι η εκπαίδευση, το φαγητό, η εργασία, η στέγαση, η αναψυχή και η ασφάλεια -μεταξύ άλλων- αποτελούν δικαίωμα όλων των πολιτών.
Ο γερουσιαστής και πρώην υπουργός Παιδείας, Κρίστοβαμ Μπουάρκε χαρακτήρισε τη μεταρρύθμιση απαραίτητη, ώστε να ξεκινήσουν οι απλοί άνθρωποι να ρίχνουν την ευθύνη στην κυβέρνηση, η οποία έχει επανειλημμένα κατηγορηθεί ότι δεν παρέχει τα απαραίτητα στους φτωχούς.
Ενώ η Βραζιλία οδεύει προς το να γίνει η πέμπτη ισχυρότερη οικονομία του κόσμου μέχρι τους Ολυμπιακούς του 2016, το αποτυχημένο δημόσιο εκπαιδευτικό της σύστημα, οι κακοφτιαγμένοι δρόμοι και η εγκληματικότητα απειλούν οποιαδήποτε περαιτέρω ανάπτυξη.
Ορισμένοι, όπως ο συνταγματολόγος Κριστιάνο Παϊσάο, υποστηρίζουν ότι η μεταρρύθμιση είναι άσκοπη και θυμίζει τα νομικά τεχνάσματα της μεταπολίτευσης, μετά τη στρατιωτική δικτατορία του 1964-85. “Θα είχε νόημα μόνο εάν βρισκόμασταν εν μέσω εκδημοκρατισμού ή κινήματος για άμεσες εκλογές”, δηλώνει. Άλλοι υποστηρίζουν ότι θα έπρεπε η νομοθεσία να μιλά ξεκάθαρα για κοινωνική ευημερία και όχι “ευτυχία”.
Ωστόσο οι υποστηρικτές της μεταρρύθμισης ελπίζουν ότι αυτή θα αυξήσει τις προσδοκίες των πολιτών από την κυβέρνηση σχετικά με την εκπαίδευση, το σύστημα υγείας κλπ. “Το θέμα είναι η δημιουργία των κατάλληλων συνθηκών για την επιδίωξη της ευτυχίας, με εκπαίδευση, γνώση, ώστε να προετοιμαστούμε για μία πιο προηγμένη κοινωνία στο μέλλον”, δηλώνει ο κ. Μότοριν.