Ποιος είπε ότι δεν υπάρχουν ειδήσεις που μπορούν να αναπτερώσουν το ηθικό μας σε αυτή τη δύσκολη συγκυρία, που μπορούν να αναδομήσουν την πίστη μας στη χώρα και τις δυνατότητές της;
Ο κ. Γιάννης Ματσούκας από την Πάτρα ήταν ο επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας που ανέπτυξε θεραπευτικό εμβόλιο για τη σκλήρυνση κατά πλάκας. Η ομάδα του κ. Μανασσή Μήτρακα από το ΑΠΘ δημιούργησε ένα ειδικό φίλτρο για την παρακράτηση αρσενικού από το πόσιμο νερό με χαμηλό κόστος και υψηλή αποτελεσματικότητα. Στο Πανεπιστήμιο της Πάτρας, η κ. Σοφία Παντελιού ανέπτυξε μια πρωτοποριακή συσκευή διάγνωσης της οστεοπόρωσης, ενώ, πάλι στο ΑΠΘ, ο κ. Στέργιος Λογοθετίδης βρήκε τον τρόπο για τη δημιουργία εύκαμπτων φωτοβολταϊκών που μπορούν να ενσωματωθούν ακόμα και σε υφάσματα! Ναι, «εκεί έξω» υπάρχουν Ελληνες που εργάζονται σκληρά, διαθέτουν φαντασία, μεράκι και θέληση και αναπτύσσουν πρωτοποριακά, σε παγκόσμιο επίπεδο, προϊόντα και υπηρεσίες.
Αυτά τα «κοιτάσματα χρυσού» από τον χώρο της έρευνας έρχονται στο φως με αφορμή τον πανελλήνιο διαγωνισμό «Η Ελλάδα καινοτομεί» που πραγματοποιεί από τον περασμένο Μάιο ο ΣΕΒ και η Εurobank, με στόχο την κινητοποίηση των δημιουργικών δυνάμεων της κοινωνίας σε μια «μουδιασμένη» περίοδο για τη χώρα.
Η ανταπόκριση της ερευνητικής κοινότητας ήταν ενθαρρυντική και δηλωτική της «άλλης» Ελλάδας: περισσότερες από 300 προτάσεις συγκεντρώθηκαν από πανεπιστημιακές ομάδες, ερευνητικά κέντρα και ιδρύματα, χώρους επιχειρηματικής καινοτομίας, αλλά και μεμονωμένους ερευνητές, με εφαρμογές σε τομείς όπως οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, οι τεχνολογίες περιβάλλοντος, η ιατρική και φαρμακευτική έρευνα, οι κατασκευές και τα δομικά υλικά κ.ά.
Η δουλειά του επιστημονικού συμβουλίου του διαγωνισμού, το οποίο απαρτίζεται από 11 διακεκριμένους Ελληνες επιστήμονες, να προκρίνει τις καλύτερες από τις υποψηφιότητες στην τελική φάση ήταν ιδιαίτερα επίπονη. Με γνώμονα όμως τη διεθνή πρωτοτυπία των προτάσεων, τη δυνατότητα εμπορικής αξιοποίησής τους, αλλά και τη συμβολή τους στην ανταγωνιστικότητα και την εξωστρέφεια της χώρας, 21 ερευνητές και ομάδες ερευνητών βρίσκονται σήμερα στην τελική ευθεία για το μεγάλο έπαθλο: θα απονεμηθούν δύο χρηματικά βραβεία, ύψους 15.000 και 8.000 ευρώ σε δύο νικητές του τομέα της εφαρμοσμένης έρευνας και σε δύο νικητές του τομέα της καινοτομίας.
Η επιλογή δύσκολη. Ο κ. Αλέξανδρος Αστάρας, μεταδιδακτορικός ερευνητής στο ΑΠΘ, σε συνεργασία με ομάδα του εργαστηρίου Ιατρικής Πληροφορικής έχει σχεδιάσει ένα «έξυπνο» όργανο φυσικής άσκησης που «προγραμματίζεται έτσι ώστε όταν ο τραυματίας κάνει ασκήσεις, να τον βοηθάει εκεί όπου ο ίδιος δεν μπορεί ή δεν πρέπει να συμμετάσχει», όπως λέει ο ίδιος στην «Κ». «Φυσικά, η ίδια συσκευή θα φανεί πολύ χρήσιμη και σε όλους όσοι γυμνάζονται». «Εξυπνο» πάντως είναι το σύστημα αυτορρύθμισης inverter ανελκυστήρα που έχει υλοποιήσει ο φυσικός – ηλεκτρονικός κ. Νικόλαος Μιχαλοδημητράκης. «Ο εγκαταστάτης βάζει τον πίνακα και μέσα από τις πρώτες κινήσεις που κάνει ο ανελκυστήρας αυτορρυθμίζεται, ούτως ώστε να μην υπάρχουν προβλήματα λειτουργίας, όπως εγκλωβισμοί, ακινητοποιήσεις σε λάθος θέσεις κ. λπ.», εξηγεί στην «Κ».
Καθαρισμός νερού
Μία πρωτοποριακή τεχνολογία καθαρισμού του πόσιμου νερού από ουσίες όπως το υδρόθειο, η αμμωνία, ο σίδηρος και το μαγγάνιο, ουσίες που ανιχνεύονται στα υπόγεια ύδατα πολλών περιοχών της χώρας, ανέπτυξε ο κ. Δημήτρης Βαγενάς από το Πανεπιστήμιο των Ιωαννίνων. «Πρόκειται για βιολογική μέθοδο καθαρισμού και έχει μηδενικό κόστος για τον καταναλωτή», λέει στην «Κ». «Το σύστημα λειτουργεί ήδη εδώ και τρία χρόνια σε χωριό στα σύνορα Αχαΐας και Ηλείας, ενώ ενδιαφέρον έχουν δείξει φτωχές χώρες του εξωτερικού όπως το Πακιστάν, η Βολιβία και η Αίγυπτος».
Φωτοκαταλυτικά υλικά για την καταπολέμηση του συνδρόμου του άρρωστου κτιρίου (Ιδρυμα Τεχνολογίας Ερευνας – Κρήτη), νέου τύπου υπερρελαστικά stent για εξάλειψη εγχειρητικών επιπλοκών (Πανεπιστήμιο Πατρών), παραγωγή βιοκαυσίμων δεύτερης γενιάς από μεταχειρισμένο τηγανέλαιο (Εθνικό Κέντρο Ερευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης – Θεσσαλονίκη) – η Ελλάδα πράγματι καινοτομεί. Γι’ αυτό και, αρχής γενομένης από τις 11 Απριλίου στο Κέντρο «ΝΟΗΣΙΣ» της Θεσσαλονίκης, οι 21 τελικές συμμετοχές θα παρουσιαστούν σε ειδικές εκδηλώσεις. Θα ακολουθήσουν εκθέσεις στον Πολυχώρο Πολιτεία της Πάτρας (εγκαίνια 9/5), το ΙΤΕ Κρήτης (1/6) και το ΙΜΕ της Αθήνας (17/6), ενώ ο μεγάλος νικητής θα ανακοινωθεί σε εκδήλωση στις 21 Ιουνίου.
Χρηματοδότηση της εφαρμογής
Το «κατόρθωμα» των 21 τελικών υποψηφίων του διαγωνισμού του ΣΕΒ και της Eurobank μοιάζει ακόμα μεγαλύτερο εάν αναλογιστεί κανείς ότι η Ελλάδα επενδύει μόνο ποσοστό 0,6% του ΑΕΠ για έρευνα και ανάπτυξη τεχνολογίας. Η χώρα μας βρίσκεται χαμηλότερα στη σχετική κατάταξη ακόμα και από τη Ρουμανία, τη Λιθουανία και την Εσθονία, ενώ υπολείπεται κατά πολύ από χώρες όπως η Σουηδία και η Φινλανδία που επενδύουν ποσοστά 3,7% και 3,6% αντίστοιχα στα ερευνητικά τους κέντρα. Δεν έχουν απλώς μεγαλύτερη πίστη στο ερευνητικό τους δυναμικό –τα έχουν βάλει κάτω και τα έχουν υπολογίσει.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις, η αύξηση των επενδύσεων σε έρευνα και καινοτομία κατά μία ποσοστιαία μονάδα του ΑΕΠ οδηγεί μακροπρόθεσμα σε αύξηση της παραγωγικότητας της εθνικής οικονομίας κατά περίπου 0,3% σε ετήσια βάση. Διόλου ευκαταφρόνητο ποσοστό για ταλαιπωρημένες αγορές όπως η ελληνική. Σύμφωνα με τον ΣΕΒ και τη Eurobank, η εδραιωμένη αντίληψη ότι η έρευνα και η ανάπτυξη της καινοτομίας περιορίζονται στους τοίχους των εργαστηρίων έχει βλάψει σοβαρά την οικονομία. Προς την κατεύθυνση της κατάρριψης αυτού του μύθου μάλιστα και με την πεποίθηση ότι η εγχώρια επιχειρηματικότητα έχει μόνο να κερδίσει επενδύοντας στους ίδιους επιστημονικούς πόρους, η Eurobank έχει δεσμευθεί να εξετάσει τη χρηματοδότηση της επιχείρησης που θα αναλάβει να υιοθετήσει μια από τις καινοτόμες ιδέες οι οποίες θα αναδειχθούν μέσα από τον διαγωνισμό με το κόστος που θα απαιτηθεί ώστε να την υλοποιήσει παραγωγικά.
Της Λινας Γιανναρου για την καθημερινη
