Ο
τρόπος που αντιμετωπίζεται η οικονομική κρίση στην Ελλάδα ειναι πολύ
διαφορετικός από αυτόν που παρουσιάζουν τα μεγάλα μέσα ενημέρωσης.
Υπάρχει ένα μεγάλο κίνημα ανάμεσα στους νέους που σιγά σιγά αλλάζει την
κοινωνία.
Κάποιοι ξεχωριστοί άνθρωποι προσπαθούν με τη δράση
τους να αντικαταστήσουν την ατομικότητα και τον εγωισμό με τη
συλλογικότητα και την αλληλεγγύη. Αυτό το πετυχαίνουν δημιουργώντας
αυτοδιαχειριζόμενους χώρους που λειτουργούν με διαφορετικούς κανόνες από
ότι γνωρίζαμε μέχρι σήμερα.
Τι είναι οι αυτοδιαχειριζόμενοι χώροι
Αυτοδιαχειριζόμενοι
χώροι είναι μια διαφορετική μορφή οργάνωσης που έχει τις ρίζες του
στην Αναρχία. Βασίζεται στην ιδέα ότι μια κοινωνία μπορεί να
λειτουργήσει αρμονικά χωρίς να χρειάζεται κάποια κεντρική εξουσία ,
αρκεί μόνο η ατομική ευθύνη και η συνεργασία ανάμεσα στα μέλη της.
Με
αυτή την ιδέα πολλοί νέοι στην Ελλάδα αυτοοργανώθηκαν και ίδρυσαν
επιχειρήσεις, χώρους πολιτισμού και πήραν πρωτοβουλίες που αλλαζουν τα
πάντα.
Αυτοδιαχειριζόμενες επιχειρήσεις
Κοινό
χαρακτηριστικό όλων των αυτοδιαχειριζόμενων «επιχειρήσεων» είναι ο
τροπος λειτουργίας τους . Δεν υπάρχουν προϊστάμενοι και υφιστάμενοι,
είναι όλοι αφεντικά του εαυτού τους. Όλες οι σημαντικές αποφάσεις
παίρνονται έπειτα από γενική συνέλευση ενώ για τα επιμέρους ζητήματα
αποφασίζουν μικρές ισότιμες ομάδες. Είναι μη κερδοσκοπικοί οργανισμοί
και βασίζονται στην ηθική διαχείρηση που ισορροπεί ανάμεσα στο ατομικό
και το συλλογικό όφελος.
Μια από τις πιο παλιές «επιχειρήσεις» ειναι ο Σπόρος.
Με κύρια έμπνευση τους Ζαπατίστας στο Μεξικό ξεκίνησαν το 2004 και
δημιούργησαν ένα κατάστημα με προϊόντα αλληλέγγυου εμπορίου.Προϊόντα
όπως καφέ, ζάχαρη, κακάο, τσάι κλπ που αγοράζονται απευθείας από μικρούς
παραγωγούς και παράγονται με «καθαρούς τρόπους», χωρίς λιπασματα,
χωρίς χημικά και σε χαμηλές τιμές.
Στο Κουκάκι, κάτω από την
Ακρόπολη, στο τέλος του 2008 μερικοί νέοι, οι περισσότεροι άνεργοι ,
ήθελαν να δοκιμάσουν μια νέα μορφή εργασίας. Έτσι γεννήθηκε το
«Παγκάκι» . Η τιμή στο παγκάκι είναι σχεδόν 40% πιο χαμηλή από τις
περισσότερες καφετέριες. Όλες οι πρώτες ύλες αγοράζονται από
καταστήματα όπως ο Σπόρος ενώ η μουσική που παίζει είναι από
ανεξάρτητες παραγωγές ελεύθερη από πνευματικά διακαιώματα. Ό,τι κέρδος
απομένει δεν το μοιράζονται αλλά με αυτό βοηθούν ανάλογες προσπάθεις
αλληλεγγύης σε όλη την Ελλάδα
Σιγά σιγά γεννιούνται όλο και περισσότερες τέτοιες επιχειρήσεις, όπως το Συνεργατικό Καφενείο στο Μοναστηράκι, η Συνεταιριστική Παράκαμψη Μεσαζόντων (Σ.Π.Α.Μ.Ε) στη Θεσσαλονίκη, η «Terra Verde» στα Χανιά και το «Εμείς και ο Κόσμος» στο Ηράκλειο της Κρήτης που αποδεικνύει ότι η επιχειρηματικότητα στην Ελλάδα αρχίζει να παίρνει νέα μορφή..
Αυτοδιαχειριζόμενοι χώροι πολιτισμού
Το
Νοέμβριο του 2009 κάτοικοι της Πετρούπολης αποφάσισαν να «καταλάβουν»
δύο εγκαταλειμένα κτήρια μέσα στον Βοτανικό Κήπο και αφού τα ανακαίνισαν
μόνοι τους οργάνωσαν έναν πρότυπο χώρο Πολιτισμού. Εκεί γίνονται
δωρεάν κινηματογραφικές προβολές, δωρεάν μαθήματα ξένων γλωσσών,
σκηνοθεσίας, σεναρίου, ελληνικής γλώσσας για μετανάστες, δωρεάν μαθήματα
σε μαθητές, θεατρικές και μουσικές παραστάσεις και πολλές άλλες
εκδηλώσεις με κοινό σημείο την αλληλεγγύη.
Στο Κέντρο της Αθήνας
οι κάτοικοι των Εξαρχείων δημιούργησαν μόνοι τους ένα πάρκο για τη
γειτονιά τους από ένα παλιό parking. Ένα πρωί, οι κάτοικοι μαζί με τα
παιδιά τους και με τη μορφή πάρτυ, έσπασαν το τσιμέντο, φύτεψαν δέντρα
και λουλούδια δημιουργώντας ένα ζωντανό χώρο γεμάτο ζωή που όσο
περνάει ο καιρός ανθίζει όλο και περισσότερο. Όλες οι εκδηλώσεις
αποφασίζονται μετά από γενική συνέλευση που είναι ανοιχτή να συμμετέχει
ο οποιοσδήποτε.
Αλλάζοντας την αγορά
Τον
τελευταίο καιρό το κίνημα της αλληλεγγύης αρχίζει να αναπτύσσεται με
πολλούς διαφορετικούς τρόπους αλλάζοντας τελείως την αγορά.
Με
πρωτοβουλία μιας Εθελοντικής Ομάδας στην Κατερίνη αγοράστηκαν 24 τόνοι
πατάτες απευθείας από τον παραγωγό και διατέθηκαν στο 1/3 της τιμής
της αγοράς (2,5 ευρώ το κιλό) αναγκάζοντας έτσι τα τοπικά Super Market
να μειώσουν την τιμή της πατάτας από 7 σε 3,4 ευρώ πάνω από 50% .
Στη
Θεσσαλονίκη η ομάδα Ομοτράπεζοι οργανώνει μαζικές παραγγελίες από
τοπικούς παραγωγούς. Όπως λένε οι ίδιοι «εμπιστευόμαστε αυτά που τρώμε,
τους βοηθάμε να μείνουν στον τόπο τους και να κάνουν αυτό που αγαπούν,
αποκεντρώνουμε, συνδεόμαστε, αλληλο-φροντιζόμαστε. Και ελευθερωνόμαστε
από το μεσάζοντα.»
Στην Αθήνα σε λίγο καιρό εγκαινιάζεται το
«Αλληλέγγυον» ένας χώρος όπου θα μπορούν οι παραγωγοί να πωλούν μόνοι
τους τα προιόντα τους σε πολύ χαμηλές τιμές παρακάμπτοντας έτσι όλους
τους ενδιάμεσους εμπόρους που αυξάνουν την τελική τιμή του προϊόντος.
Κάτι αλλάζει..
Μπορεί
η κρίση στην Ελλάδα να φαίνεται οικονομική αλλά οι ρίζες του
προβλήματος είναι βαθύτερες. Μέχρι σήμερα ζούσαμε σε μια κοινωνία
καταναλωτισμού, ατομισμού και διαφθοράς που δεν οδηγούσε πουθενά.
Κάποιοι
άνθρωποι βλέπουν την κρίση σαν ευκαιρία να αλλάξουμε την κοινωνία και
να δημιουργήσουμε κάτι καινούριο πάνω σε νέα ιδανικά όπως αλληλεγγύη
και συντροφικότητα. Είναι οι άνθρωποι που δεν μένουν στα λόγια και
αναλαμβάνουν δράση. Αυτοί είναι οι νέοι Έλληνες.
Σπόρος: http://sporos.org/
Παγκάκι: http://pagkaki.org/
Συνεργατικο καφενειο http://www.european-village.org/
Συνεταιριστική Παράκαμψη Μεσαζόντων (Σ.Π.Α.Μ.Ε) http://synparmes.gr/
Tera Verde http://www.terraverde-chania.gr/
Εμεις και ο κόσμος http://blog.nuestromundo.gr/
Βοτανικος Κηπος http://votanikoskipos.blogspot.com/
Παρκινγκ Παρκο http://parkingparko.espivblogs.net/
Εθελοντική ομάδα Πιεριας http://www.otoposmou.gr/
Ομοτράπεζοι http://omotrapezoi.blogspot.com/
Αλληλέγγυον http://www.allilegion.gr/
